Aktualności Oddziału

Aktualności Oddziału

Środa z profilaktyką – Rak szyjki macicy – kluczowa jest cytologia!

Rak szyjki macicy

• Rak szyjki macicy jest jednym z najbardziej „podatnych na profilaktykę” nowotworów złośliwych u kobiet.
• Ryzyko zachorowania wzrasta z wiekiem do końca szóstej dekady życia. Około 60% zachorowań występuje między 45 a 64 rokiem życia.
• Rocznie rak szyjki macicy wykrywany jest u ok. 3 000 kobiet, prawie połowa z nich przegrywa z nim walkę.

Jakie są czynniki rozwoju raka szyjki macicy?

• Przewlekłe zakażenie onkogennymi typami wirusa brodawczaka ludzkiego.
• Wczesne rozpoczęcie współżycia płciowego.
• Wieloletnie stosowanie hormonalnych leków antykoncepcyjnych.
• Duża liczba partnerów płciowych.
• Duża liczba porodów.
• Wieloletnie palenie papierosów.
• Niski status socjoekonomiczny i gorszy dostęp do opieki medycznej

Co to jest cytologia?

• Badanie cytologiczne to skuteczne, bezbolesne i bezpieczne badanie komórek z szyjki macicy. Pozwala wykryć stany przednowotworowe i nowotworowe szyjki macicy, w czasie kiedy nie występują żadne objawy. Daje nam szanse na bardzo wczesne wykrywanie nieprawidłowości.
• Do pobrania rozmazu cytologicznego wykonywanego przez lekarza ginekologa lub położną wykorzystuje się sprzęt jednorazowego użytku, tj. wziernik ginekologiczny i szczoteczkę cytologiczną.

Jak wygląda badanie?

Badanie cytologiczne polega na założeniu wziernika do pochwy, pobraniu za pomocą szczoteczki komórek znajdujących się na tarczy i w kanale szyjki macicy, a następnie nałożeniu rozmazu na szkiełko cytologiczne. Rozmaz przekazywany jest do oceny mikroskopowej.

Jak się przygotować do badania?

• Na badanie nie należy zgłaszać się w czasie krwawienia miesiączkowego.
• Na pobranie cytologii najlepiej zgłosić się nie wcześniej niż 4 dni po ostatnim dniu miesiączki i nie później niż 4 dni przed rozpoczęciem miesiączki.
• Co najmniej 4 dni przed pobraniem wymazu cytologicznego nie należy stosować żadnych leków dopochwowych.
• Od ostatniego badania ginekologicznego / USG przezpochwowego powinien upłynąć co najmniej 1 dzień.

Z jakiego programu profilaktycznego można korzystać?

• Program profilaktyki raka szyjki macicy w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia skierowany jest do kobiet między 25 a 59 rokiem życia.
• Badanie cytologiczne w ramach programu można wykonać bezpłatnie raz na 3 lata, w poradni ginekologiczno-położniczej lub poradni lekarza rodzinnego, która posiada kontrakt z NFZ.
• Jeśli wynik będzie prawidłowy – lekarz ginekolog zaleci ponowne badanie profilaktyczne po upływie 3 lat lub – w uzasadnionych
  przypadkach po upływie 12 miesięcy.
• W przypadku, gdy w badaniu zostaną stwierdzone zmiany o charakterze dysplastycznym, lekarz ginekolog skieruje na dalszą diagnostykę – badanie kolposkopowe lub badanie kolposkopowe z pobraniem wycinka do badania histopatologicznego.

Uwaga! Pacjentki leczone z powodu nowotworu złośliwego szyjki macicy po zakończeniu kontroli onkologicznej (decyzję podejmuje lekarz prowadzący leczenie onkologiczne) ponownie mogą zostać objęte badaniami cytologicznymi.

Cytologia a koronawirus

• W czasie pandemii koronawirusa badania ginekologiczne dla wielu kobiet przestały być priorytetem. W 2020 roku w programie profilaktyki raka szyjki macicy przebadało się 290 727 kobiet, w porównaniu do 2019, gdzie przebadało się 456 474 kobiet.
• Regularne wykonywanie badań cytologicznych jest skuteczną metodą profilaktyki raka szyjki macicy. Umożliwia wykrycie choroby na bardzo wczesnym etapie, gdzie stany przedrakowe są wyleczalne w 100 %.
• Koronawirus nie powinien uśpić naszej czujności!

FILM – zobacz dlaczego cytologia jest kluczowa w diagnozowaniu raka szyjki macicy 

ULOTKA

 Źródło: Zespół Profilaktyki Zdrowotnej Podlaskiego OW NFZ